Każdy popełnia błędy - sama nie jestem idealna - ale każdy może je naprawić. Ale co, gdy błąd jest subtelny i ciężki do zauważenia, i na dodatek spowodowany jest dobrymi chęciami?
Tak zaczyna się większość sytuacji, w których edytor chce dobrze, ale wychodzi odwrotnie. A jakie to są sytuacje?
Zakładanie Wiki jak leci[]
Szukasz jakiejś informacji o anime/książce/grze/itp. a Ciocia Wikipedia artykuł ma króciutki, albo nie ma go wcale? To szukasz wiki, proste, prawda? Ale co, jeśli takiej nie ma? Wtedy pełen dobrych chęci klikasz przycisk UTWÓRZ WIKI. Tak, ten na górze strony, po prawej. Tak, obok twojego awatara oraz ikonek powiadomień i wiadomości. Pełen dobrych chęci tworzysz Wiki, piszesz artykuł, dwa, trzy, pięć i... i koniec. Wcześniej edytowałeś na innych wikiach, które Cię bardziej interesują, a tę ostatecznie porzucasz. Wiesz, co to oznacza?
- Adres, pod jakim ktoś mógłby założyć tę wiki jest zajęty - trzeba wymyślić inny, prawdopodobnie mniej intuicyjny.
- Ktoś szukający informacji znajdzie Twoją wiki i uzna, że cały Fandom tak wygląda - następnie kompletnie olewa polskie wiki i informacji szuka tylko na angielskich (nawet nie wiecie, ile ja mów uświadamiających wygłosiłam na ten temat osobom, które się zraziły - całe szczęście skutecznie).
- Bez aktywnej administracji wiki zostanie przejęta przez wandali i ciężko będzie ją odbudować komuś, kto naprawdę chce tworzyć na ten temat i adoptuje twój dawny projekt.
Nie twierdzę, że zakładanie kolejnych wiki jest złe - wręcz przeciwnie, ale jednak nie powinno się zakładać dziesiątek kolejnych i zostawiać ich odłogiem. Zanim założysz, zastanów się, czy na pewno to ma sens i czy na pewno znajdziesz dla niej czas.
Dziwne nazwy[]
Najpierw przeczytaj ze zrozumieniem tę sekcję: Pomoc:Częste błędy#Pojęcia „wiki”, „Wikia” i „Wikipedia”.
Wiesz jaka jest polecana nazwa dla wiki? NAJPROSTSZA!
Przykładowo będzie to pl.anime.wikia.com a nie pl.animepedia.wikia.com. Wiesz czemu? Bo 99.9 osób które szuka wiki o anime wpisze anime wiki, albo w ogóle samo anime. Prawie nikt nie wpisze animepedia, a to oznacza, że prawdopodobieństwo wyświetlania się w wyszukiwarkach jest dużo mniejsze. Nie warto też dawać nazwy pl.wiki_o_anime.wikia.com., ani pl.anime_i_manga_i_filmy_na_ich_podstawie.wikia.com. Im nazwa krótsza i bardziej oczywista, tym lepiej. Nie sil się na oryginalność.
Nazwy kończące się na ~pedia to ogólnie zły pomysł. Nie jest to błąd kardynalny i nikt Cię za to nie zbanuje, ale nie warto samemu krzywdzić swojej wiki i zmniejszać jej szanse na osiągnięcie popularności. Sufiks ~pedia oczywiście występuje - Nonsensopedia, Bezsensopedia czy Komixxopedia są tego przykładem, ale jeśli nie masz żadnej marki to sam sobie nie utrudniaj.
Problemem jest też fakt, że wiele osób zaczyna traktować sufiks ~pedia, jako osobne słowo. Nie ma czegoś takiego jak pedia. Może być encyklopedia. Stąd też nazwa Wikipedii - połączenie słów wiki i encyklopedia.
Link, linkiem, a nazwa nazwą. Unikaj nazw nie mówiących nic o tematyce wiki, albo zbyt dużo mówiących. Jeśli chcesz pisać o historii Polski Szlacheckiej, to nazwą niech będzie Polska Szlachecka Wiki, a nie Historia Wiki lub Historia Polski w Epoce Szlacheckiej - nazwy zbyt krótkie nie powiedzą czytelnikowi o czym piszesz, a zbyt długie nie nadają się na krótką nazwę.
Przerost formy nad treścią[]
USUŃ 80% CSS, ABY DOPROWADZIĆ WIKI DO NORMY.
Były już blogi na ten temat, więc dziś krótko - CSS dłuższy niż czterokrotność najdłuższego artykułu - sygnał alarmowy, przy którym naprawdę trzeba się zastanowić, co wywalić.
Gdy wszystkie elementy na twojej wiki są pozmieniane, upiększone i udziwnione - wybacz, ja wyjdę. Większość osób też. Gdy nie da się przeczytać komunikatu, bo wstawiasz za nim obrazek uniemożliwiający zobaczenie w ogóle tekstu, gdy strona główna zawiera tysiące informacji i linków i nie jest uporządkowana, gdy na wiki jest 30 różnych kolorów, gryzących się w oczy - wybacz, ja kliknę czerwony krzyżyk, aby nie dostać oczopląsu. Gdy jest 50 rodzajów infoboksów, a każdy w innym kolorze i z innymi czcionkami - wyjdę.
Nie twierdzę, że CSS jest zły, ale z umiarem. Kreator wyglądu jest fajnym narzędziem, ale jego opcje są dość mocno okrojone - CSS może naprawdę zmienić wiki w majstersztyk, ale może też ją kompletnie zepsuć. Najlepiej popytać społeczność, jak im się podoba wygląd wiki i co by zmienili - to w końcu dla nich tworzymy wiki, prawda?
Setki zasad[]
Gdy ustawisz listę zasad i regulamin zajmujący 30 stron w Wordzie - wiedz, że coś się dzieje. Wiadomo, każda wiki ma swoje zasady i warto je spisać, ale niech nie przerastają one długością Pana Tadeusza - powinny być proste, łatwe do zapamiętania i intuicyjne. Raczej poradniki, niż "kodeksy karne" - tak, takie też spotkałam.
W chwili gdy stworzysz masę zasad, każdy kto zobaczy ogrom tekstu, albo go zignoruje, albo zrezygnuje z edytowania. Sam sobie strzelasz w stopę! Tracisz edytorów i zostajesz sam na wiki.
Proszenie helperów o pomoc w lokalnych sporach[]
Helperzy są od Wikii - nie od wiki. Wikia to cała platforma, wiki to poszczególne projekty. I helperzy nie wtrącają się w wikie - to sprawa dla lokalnej administracji. A już szczególnie nie wtrącają się, gdy spór dotyczy innych platform i nie dotyczy Fandomu kompletnie - jeśli ty uderzysz obcego faceta, facebook cię nie zbanuje - nawet jeśli obaj macie na nim konta. Wiesz czemu? Bo go to NIE DOTYCZY. Zasada ta sama - Fandomu nie dotyczą twoje problemy z innymi użytkownikami, które masz poza nim - jeśli obraża cię meilowo, ale na Fandomie jest wzorowym edytorem - nie dostanie bana, nawet jeśli staniesz na rzęsach. Jedyne co osiągniesz, to politowanie bardziej obeznanych użytkowników.
Brak uznawania praw autorskich[]
Jeśli kopiujesz artykuł z angielskiego odpowiednika twojej wiki - oznacz skąd pochodzi. W innym wypadku łamiesz prawo. Wiki opiera się na CC-BY-SA - wolnej licencji - możesz zamieszczać treści z różnych źródeł (w tym innych wiki), ALE musisz uznać autorstwo. Wiem, to skomplikowane - trzeba podawać źródło, czasem trzeba go poszukać, dodać link itp. ale tylko tak można to zrobić legalnie - jeśli dodajesz grafikę bez licencji - można uznać, że uznajesz ją za swoją. A to oznacza, że przywłaszczasz sobie prawa innych osób i kradniesz ich pracę.
Dodawaj informacje, skąd pochodzą dane treści (obrazy, informacje, artykuły, szablony itp) - bądźmy fair wobec siebie.
Offtop[]
Nie chodzi mi o dosłowną definicję offtopu, ale o ogólniejszą - wiki na dany temat jest encyklopedią na dany temat. Jeśli z wiki robi się tylko miejsce do pogadanek, wymiany "śmiesznych" komentarzy, czy "zabawnego" przerabiania artykułów - odchodzisz od głównego celu wiki - mamy stanowić źródło wiedzy, kompendium informacji, internetową encyklopedię, a nie zbiór osób, które czasem coś porobią i tyle. Jeśli wchodzisz na wiki tylko po to, aby pogadać ze znajomymi, a na twoim koncie jest 0 edycji, lub 1 - twojej strony użytkownika - sorki, ale robisz to źle.
Głównym celem Fandomu jest rozpowszechnianie i udostępnianie informacji w przystępnej formie, a nie tworzenie miejsca dla kółeczek wzajemnej adoracji. Od tego są inne miejsca - nie mają one w linku części wikia.com.
Wiele rzeczy wolno, ale to nie oznacza, że te rzeczy powinno się robić. Warto pomyśleć przy każdej swojej aktywności - czy powinienem to robić? Czy to ważne? Czy ktoś oprócz mnie będzie miał z tego korzyść? I znów puentą jest myślenie...